γράφει ο Πέτρος Καστορίνης
Είναι η φωτογραφία τέχνη; Ένα από τα δυσκολότερα ερωτήματα που άφησαν αναπάντητα οι αιώνες που πέρασαν. Όσο καιρό η τέχνη εθεωρείτο «απο-μίμηση» της φύσης ή ως ανθρώπινη προσπάθεια προσέγγισης του ωραίου, όλα έβαιναν καλώς.
Όταν όμως κάποιοι Γερμανοί φιλόσοφοι, με πρώτο και καλύτερο τον Χέγκελ και τις γνωστές παραδόσεις του περί αισθητικής, άρχισαν να ζητούν από την τέχνη την αποκάλυψη της αλήθειας, τα πράγματα άρχισαν να δυσκολεύουν. H τέχνη δεν μπορεί σε καμιά περίπτωση να αποτελέσει απο-μίμηση της φύσης, δήλωνε ο Σοπενχάουερ, αφού την ξεπερνά. Ο Νίτσε, δε, έβλεπε στην τέχνη την οριστική αποδοχή, ευλογία και θεοποίηση της ανθρώπινης ύπαρξης και θεωρούσε την τέχνη ξελογιάστρα και ελιξίριο ζωής.
Από τότε οι ορισμοί της τέχνης δίνουν και παίρνουν. Δεν υπήρξε καλλιτέχνης που να μην έχει έναν δικό του ορισμό της τέχνης.Υπάρχουν, λοιπόν, τόσοι ορισμοί όσο και καλλιτέχνες. Που να βάζαμε στην «εξίσωση» και την τέχνη της φωτογραφίας...
Ήταν τυχεροί που η φωτογραφία ανακαλύφθηκε αργά... Στις 19η Αυγούστου του 1816 ο Γάλλος Νικηφόρος Νιέπς δημιούργησε την πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη φωτογραφία που έγινε γνωστή με τον τίτλο «Θέα από το παράθυρο» του. Ο ίδιος την ονόμασε «retinas», αμφιβληστροειδής χιτώνας ματιού. Αύγουστος 1816, σαν σήμερα 19 του μήνα, ο Νιέπς παρουσιάζει στην ανθρωπότητα μία νέα λαϊκή, απόλυτη, ρεαλιστική τέχνη. Την τέχνη της φωτογραφίας!
Είναι γεγονός πάντως ότι η τέχνη της φωτογραφίας εξελίχθηκε τόσο γρήγορα και όλοι οι εικαστικοί και μη, κρυφά ή φανερά αποδέχτηκαν της μορφές και τεχνικές της, δημιουργώντας πολυδιαστατες έννοιες. H ιστορία της τέχνης είναι γεμάτη τέτοια περιστατικά. Ας θυμηθούμε τα έργα των Ντεγκά, Μανέ, Μονέ, Ρενουάρ, που η κριτική της εποχής τους τα χαρακτήρισε «ιμπρεσιονιστικά», μια έννοια που σήμερα αποτελεί σταθμό στην ιστορία της τέχνης, ενώ τότε εθεωρείτο «βρισιά».
Μια πολύ σημαντική ημέρα είναι λοιπόν η σημερινή για όλο τον κόσμο, καθώς σήμερα, 19 Αυγούστου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας, η Παγκόσμια ημέρα της τέχνης και τεχνικής της φωτογραφίας που με τα δημιουργήματά της άλλαξε και αλλάζει την οπτική κάθε ανθρώπου καθημερινά!
