Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2020

Η εξέλιξη της κεραμικής στην Ελλάδα!


γράφει η Ανδρονίκη Παντιώρα
φωτογραφίες: Πέτρος Καστορίνης

Η κεραμική διεθνώς, τα τελευταία δέκα χρόνια έχει αναπτυχθεί κατακόρυφα. Από το 2010 μάλιστα, την εποχή της μεγάλης οικονομικής και κοινωνικοανθρωπιστικής κρίσης στην Ελλάδα, έχει συναντήσει τεράστια άνθηση παγκοσμίως.

Η κεραμική είναι προϊόν φωτιάς. Ο κεραμίστας δεν είναι μια μονοδιάστατη έννοια. Υπάρχουν κεραμίστες εικαστικοί, με υψηλό prestige, καλλιτέχνες, που δημιουργούν υψηλής αισθητικής έργα. Μία εξ αυτών είναι η Μαριλένα Μιχοπούλου. Δασκάλα της κεραμικής τέχνης, γλύπτρια και δημιουργός των "Κεραμικών Μορφών", Εργαστήριο Ελευθέρων Σπουδών της κεραμικής τέχνης. 

Εμείς τη συναντήσαμε στη Νέα Ερυθραία, στο εργαστήριό της στα βόρεια προάστια, όπου με αφορμή τα διαδικτυακά εγκαίνια της 58ης Πανελλήνιας Έκθεσης Κεραμικής στο Μαρούσι, μας μίλησε για την πανάρχαια αυτή τέχνη, η οποία έχει μπει ξανά στη ζωή μας και τη σημερινή εποχή βρίσκει κυρίως εφαρμογή στον τομέα της διακόσμησης, με αντικείμενα, πραγματικά εξέχοντος αριστοτεχνικού σχεδιασμού.
                                                                              

"...Διανύουμε την εποχή του βιομηχανικού ντιζάιν. Συνειδητά επιλέγουμε να έχουμε σερβίτσια από κεραμίστες καλλιτέχνες, γεγονός που αλλάζει αυτόματα και τις προδιαγραφές κατασκευής, τις απαιτήσεις και τον τρόπο που δημιουργούν οι καλλιτέχνες. Υπάρχει μια άλλη τάση σήμερα στην κεραμική. Είναι το ντιζάιν. Πρέπει δηλαδή ο κεραμίστας να είναι ενημερωμένος και διαβασμένος πάνω στο ντιζάιν. Σήμερα πουλάμε διεθνώς και ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος..." αναφέρει η Μαριλένα Μιχοπούλου, η οποία ανέλαβε ως πρόεδρος της διοργάνωσης της 50ης Έκθεσης το 2012, που αποτέλεσε και χρονιά ορόσημο για την εξέλιξη του θεσμού, καθώς υποστηρίζει ότι από τότε και μέχρι σήμερα το επίπεδο του διαγωνισμού της πανελλήνιας έκθεσης έχει ανέβει αισθητά.

"...Το διαδίκτυο άνοιξε τους ορίζοντες της τέχνης, ενέπνευσε με ιδέες τους καλλιτέχνες και έφερε τη γνώση κοντά τους, με την πληροφόρηση να ξεχειλίζει, με απτή και προσιτή προσέγγιση. Να φανταστείτε ότι μεγάλη γκάμα από τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούσαμε δεν υπήρχαν στην Ελλάδα, εισάγαμε από το εξωτερικό..." 
                                                                                

Αναρωτιέμαι μεγαλόφωνα...Που βασίζεται η τέχνη της κεραμικής; Τι είναι αυτό που χαρακτηρίζει ένα καλλιτέχνη αυτού του είδους;

"...Στην επαφή με το υλικό..." μου απαντά αγόγγυστα η Μαριλένα. "...Η επαφή με το χώμα, με τον πηλό, από τη μία μπορεί να είναι κατευναστικός, μπορεί να είναι φιλικός, γιατί ο άργιλος έχει πολλές ιδιότητες. Νομίζεις ότι υπακούει στα χέρια σου, αλλά πολλές φορές δεν θα υπακούσει. Στην κεραμική έχεις να κάνεις με την επιρροή που δίνει η φωτιά. Αν το μισό της κεραμικής είναι εμπνέομαι, σχεδιάζω, δημιουργώ, το άλλο μισό είναι πως κατευθύνεις τη χημεία, την αλληλεπίδραση του νερού, της φωτιάς και των οξειδίων, ώστε να συντελέσουν υπέρ του έργου. Άρα γίνομαι ένα χημικός, εφαρμοσμένης χημείας. Μαθαίνω τις ιδιότητες των υλικών, διαβάζω, δεν είμαι χημικός, αλλά με την εμπειρία ελέγχω τη δημιουργία των αντικειμένων. Χρειάζεται πολλή εμπειρία για να μάθει κανείς και να μην φοβάται να χαλάσεις αντικείμενα. Όποιος φοβάται να χαλάσει αντικείμενα, δεν θα μάθει ποτέ κεραμική. Θα περάσει απ’ τα high lights που λέμε..." 
                                                                                  

"...Περιμένουμε το φετινό βιβλίο της έκθεσης. Το βιβλίο που θα το εκδώσει ο δήμος, είναι πολύ σημαντικό και για τον καλλιτέχνη. Είναι η μαρτυρία του έργου του, η μαρτυρία της συμμετοχής του στην έκθεση και η μαρτυρία ότι πήρε βραβείο η έπαινο. Η επιτροπή φέτος είναι από τις καλύτερες επιτροπές που θα μπορούσανε να περάσουνε ποτέ. Είναι εξαιρετικοί κεραμίστες, γνώστες, κριτικοί τέχνης..."
μας λέει η Μαριλένα