Ζωγραφική σε πρώτο πλάνο!

Τιμώντας το ΄21 που φεύγει, τα Αρσάκεια – Τοσίτσεια Σχολεία Εκάλης εγκαινιάζουν την έκθεση του Γιώργου Κόρδη, «1821. Το λερωμένο λευκό», μια έκθεση μνήμης του αγώνα για την ελευθερία. Μια ζωγραφική κίνηση, ένας χορός, ένα ζωγραφικός χορός της ελπίδας και του φωτός, ο οποίος κυριάρχησε έναντι του σκότους, έναντι του κακού. Μία μάχη που ξεκίνησε κάποτε και δεν θα τελειώσει ποτέ, ως αέναη υπενθύμιση της ιστορίας μας!

Η δυνατότητα που παρέχεται στα σχολεία της Αττικής να επισκεφθούν το χώρο του γυμνασίου των Αρσάκειων σχολείων στην Εκάλη, για να απολαύσουν τα αριστουργήματα του Γιώργου Κόρδη, αποτελεί ένα δώρο για τους μαθητές. Τα παιδιά του γυμνασίου του Αρσακείου, ενεπλάκησαν διαδραστικά στη διαδικασία της έκθεσης, ανοίγοντας διάλογο με τον καλλιτέχνη, θέτοντας ερωτήματα πάνω στους πίνακες ζωγραφικής που μελέτησαν, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση, της εξαιρετικής συνεισφοράς της φιλολόγου του σχολείου, Ειρήνης Φαραντούρη.

                                                                                 

Περιηγηθήκαμε στην έκθεση η οποία θα είναι ανοικτή για το κοινό μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου 2021, όπου παρουσιάζονται μεγάλων διαστάσεων πίνακες εμπνευσμένοι από το έργο του Διονυσίου Σολωμού «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» αλλά και εικόνες Ηρώων – Αγωνιστών του 1821.

                                                                                  

«Κανείς που εισέρχεται σε πόλεμο δεν μένει ανέγγιχτος, όσο κι αν έχει το δίκιο με το μέρος του, όσο κι αν δεν είναι αυτός ο φταίχτης, απλώς υπερασπίζεται την τιμή, την αξιοπρέπεια, τα ιερά και τα όσια της πατρίδας του. Σε κάθε πόλεμο όλοι τσαλακώνονται, οι ψυχές λερώνονται και όλοι βγαίνουν απ' αυτόν αμαυρωμένοι». Με αυτά τα λόγια ο καλλιτέχνης εξηγεί γιατί βάφτισε λερωμένο λευκό τη μάχη των Αγωνιστών του ΄21, θέλοντας να δείξει ότι δεν ήταν μια ανέδοξη προσπάθεια. «Αυτοί οι άνθρωποι μπήκαν στον αγώνα από δίψα για ελευθερία και έδωσαν τη ζωή τους, αλλά και την ψυχή τους», διευκρινίζει ο καλλιτέχνης.

                                                                               

Ο Αθανάσιος Διάκος κρατά Θερμοπύλες. Ένα παλικάρι να μάχεται κατάμονος
εναντίον όλων και να σκορπίζει το θάνατο στον εχθρό.

«Βλέποντας ένα εικαστικό έργο, αναπτύσσεται ένας νοητικός και συναισθηματικός διάλογος. Χρειάζεται να συγκινηθείς. Στα συγκεκριμένα έργα υπάρχει το στοιχείο τραγικότητας. Η σύνοψη της παλικαροσύνης των Ελλήνων, που μάχονται τη σκοτεινή χίμαιρα, το καταχθόνιο έρεβος, την απεχθή αιμοβόρα σκλαβιά, αυτό που έκαναν αυτοί οι άνθρωποι το ΄21, να αναζητήσουν μέσα από τον αγώνα τους δηλαδή την ελευθερία και άρα τη νίκη και η θυσία, είναι κάτι που υπάρχει παντού σε όλο τον ελληνικό πολιτισμό και συνέχει την ιστορία των Ελλήνων», υπογραμμίζει ο Γιώργος Κόρδης. 

                                                          

 «Επάνω στην κεντρική ιδέα, κάποιοι επώνυμοι ήρωες, όπως ο Νικηταράς (φωτό επάνω), ζωγραφίζονται με τσαλακωμένα φωτοστέφανα, μέσα σε αγγελικό και μαύρο φως, άλλοι εικονίζονται με φτερά ως Άγγελοι που ευαγγελίζονται το μήνυμα της ελευθερίας. Δουλεύοντας με κάρβουνο, που είναι ένα υλικό άμεσο, που σου επιτρέπει να σχεδιάζεις και να πλάθεις όγκους, να διακρίνεις ανάμεσα στο σκοτάδι και το φως, εξυπηρετούσε το θέμα μου, με βόλευε για να δείξω αυτή την πάλη, την απέλπιδα προσπάθεια του φωτός, να νικήσει το σκοτάδι. Κι έτσι έμεινα στο κάρβουνο.                                 

                                                                                     

Ο ζωγράφος Γιώργος Κόρδης, συνομιλώντας με το έργο του
"Το Μαρτύριο του Αϊ Γιώργη

Σαν τελείωσα όμως το πρώτο σχέδιο, με τις άτακτες γραμμές να διασταυρώνονται νευρικά, σπασμωδικά, να παλεύουν η μία την άλλη πάνω στο χαρτί για να φτιάξουν τις μορφές, είδα πως μου έλειπε η ατμόσφαιρα. Έτσι κατέφυγα στο χρώμα», μας περιγράφει έτσι λυρικά και άκρως γοητευτικά, λογοτεχνικά ο ζωγράφος. Η δόξα παρίσταται στους αγωνιστές του ΄21, χαϊδεύει τα κεφάλια των αγωνιστών, δοξάζοντάς τους. Στη ζωγραφική του Γιώργου Κόρδη συνυφαίνονται οι διαφορετικές τεχνικές, το κάρβουνο και τα παστέλ. «Αν το έργο καταφέρει να αγγίξει το θεατή και στα τρία επίπεδα, διανοητικό, συναισθηματικό και σωματικό, τότε το έργο θεωρείται πετυχημένο. Είναι ένα δρώμενο που απαιτεί τη συμμετοχή και των δύο μερών».

                                                                       

Τα βασικά δομικά συστατικά του δικού μας ζωγραφικού τρόπου, του ελληνικού και του βυζαντινού, μας αναφέρει ο Γιώργος Κόρδης, είναι ότι δεν υπάρχει ουσιαστικά βάθος. Επί της ουσίας η δράση εκτυλίσσεται πάνω στον πίνακα και προς τους θεατές. Δεν υπάρχει τίποτε πίσω στον πίνακα. Η γλώσσα της ζωγραφικής αναδεικνύει και το ρόλο του θεατή. Στη δική μας ζωγραφική παράδοση ο θεατής αντιμετωπίζεται ως κομμάτι του έργου τέχνης και όχι ως θεατής. Είναι ένα δρώμενο. Από όποια γωνία κι αν κοιτάξουμε τον Παντοκράτορα σε μια εκκλησία, θα μας παρακολουθεί με το βλέμμα του, ενώ αντίθετα στη δυτική ζωγραφική, ο θεατής είναι τρίτος, δεν συμμετέχει σε αυτό, είναι σαν να παρακολουθεί την ιστορία.

                                                                          

Στην έκθεση που πλαισιώνεται από εκπαιδευτικές εικαστικές δράσεις μαθητών του Α΄ Αρσακείου -Τοσιτσείου Γυμνασίου Εκάλης, παραμένει ιδιαιτέρως σημαντικό το γεγονός ότι ενεπλάκησαν όλα τα σύγχρονα μέσα, όπου με την ξεχωριστή συμβολή της καθηγήτριας Πληροφορικής Ξένιας Σιούτη, έχει συγκεντρωθεί και έχει αποδοθεί και ηλεκτρονικά όλο το υλικό της και του Κώστα Θεοδώρου, Θεατρολόγος, επίσης στο Αρσάκειο Γυμνάσιο της Εκάλης, για τη σημαντική προσφορά του. Τον Μάρτιο του 2021 ο Γιώργος Κόρδης, δημιούργησε ένα μνημειώδες έργο στη Φιλοσοφική Σχολή του ΕΚΠΑ. Πρόκειται για μια μοναδική παγκοσμίως τοιχογραφία που καλύπτει επιφάνεια περίπου 180 τετραγωνικών μέτρων (1,90 x 90 μέτρα) στον 3ο όροφο τη Σχολής και αφηγείται την Οδύσσεια. Από το έργο αυτό έγινε και η σύλληψη της ιδέας της τωρινής έκθεσης.   

                                                                                   

Η Φιλόλογος του Γυμνασίου Ειρήνη Φαραντούρη και η Πληροφορικός
Ξένια Σιούτη

Ζούμε σε έναν κόσμο ο οποίος κυριαρχείται από το νου, αφήνοντας κατά μέρος την καρδιά, το συναίσθημα και κατ’ επέκταση και το σώμα. Η ζωγραφική είναι μια σωματική πράξη. Χρησιμοποιεί και τις τρεις διαστάσεις ή αν όχι πάντοτε, θα έπρεπε τουλάχιστον. Παραλληλίζοντας τη ζωγραφική με την εκπαιδευτική διαδικασία, συμφωνήσαμε ότι η εκπαίδευση σήμερα είναι πολύ προσανατολισμένη στην πληροφορία και έχει αφήσει κατά μέρος τις άλλες δύο διαστάσεις, ότι πολλές φορές η εκπαιδευτική διαδικασία, αρχίζει και τελειώνει με μια πληροφορία και συχνά ή σχεδόν ποτέ, αυτό δεν γίνεται μια εμπειρία.

Ο Γιώργος Κόρδης, κληρονόμος της Βυζαντινής τέχνης και αισθητικής, θεωρείται ένας από τους σπουδαιότερους και πιο αυθεντικούς εκπροσώπους της σύγχρονης ζωγραφικής στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Σπούδασε Θεολογία στο ΕΚΠΑ και αγιογραφία με τον πατέρα Συμεών Συμεού. Παρακολούθησε μαθήματα μεσαιωνικών τεχνικών (ψηφιδωτό, νωπογραφία, τεχνικές χρυσωμάτων, αυγοτέμπερα) στη Σχολή Καλών Τεχνών του Μουσείου της Βοστώνης. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη Θεολογία (Thm, Holy Cross School of Theology, Boston) και Διδακτορικού Διπλώματος (PhD, ΕΚΠΑ). Έχει μελετήσει τη θεωρία και την αισθητική της Βυζαντινής ζωγραφικής και έγραψε πολλές μονογραφίες και σχετικά άρθρα. Στη ζωγραφική διαμόρφωσε προσωπικό ύφος με πολλές επιδράσεις και δάνεια από τον μοντερνισμό, τον υπερρεαλισμό και τη λαϊκή τέχνη, ενώ το εικονογραφικό του έργο συνδυάζει το ερευνητικό στοιχείο με την πρωτοτυπία. 

Περισσότερες πληροφορίες: https://www.arsakeio.gr/gr/ekthesi