Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2022

Οι δρόμοι του νερού!


γράφει η Ανδρονίκη Παντιώρα

Με την εισαγωγή της συζήτησης για την αξιοποίηση των υπόγειων νερών του Αδριάνειου Υδραγωγείου που θα καλύψουν μεγάλο μέρος των αναγκών της άρδευσης στο Χαλάνδρι, ξεκίνησαν οι εργασίες του προγράμματος Cultural H.ID.RA.N.T., μία ακόμη αστική αυτή τη φορά καινοτομία του Δήμου Χαλανδρίου, και της ΕΥΔΑΠ, εταίρου του προγράμματος, που αναπτύσσει τις υποδομές επαναξιοποίησης του φυσικού αυτού πόρου, ως κοινού αγαθού. (Φωτό: Κώστας Γερολυμάτος, Αντιδήμαρχος Προγραμματισμού και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, με την Νάντια Σιώκου, UrbanDig Project, έταιρος του Προγράμματος) 

Το πρώτο δίκτυο μη πόσιμου νερού στην Ελλάδα, αναμένεται να κατασκευαστεί από την ΕΥΔΑΠ, μήκους 4 χιλιομέτρων, κατά μήκος του Αδριάνειου Υδραγωγείου στο Δήμο Χαλανδρίου, ένα εγχείρημα που με τη δημιουργία των υποδομών αυτών, επιχειρείται η ανάδειξη και επανάχρηση του Αδριάνειου Υδραγωγείου, να συνδεθεί με την καλλιέργεια μίας διαφορετικής κουλτούρας και σχέσης με το νερό, σαν κοινό φυσικό πόρο, συμβάλλοντας παράλληλα στην εξοικονόμηση του πολύτιμου, ακριβού και ενεργοβόρου στην άντληση, διανομή και επεξεργασία, πόσιμου νερού. 

Εξασφαλίζει έτσι επιπλέον υδάτινους πόρους για πόση, μειώνοντας το κόστος ύδρευσης. Ταυτόχρονα, οι υδροφόρες του δήμου θα μεταφέρουν νερό σε όποιον θέλει να συνδεθεί και βρίσκεται σε απομακρυσμένες περιοχές από το υπόγειο δίκτυο περιοχών της πόλης, με την κατασκευή δύο αντλιοστασίων, προκειμένου να καλυφθεί το σύνολο των κατοίκων και αναγκών σε μη-πόσιμο νερό του Δήμου Χαλανδρίου.
                                                                             

Σήμερα, σε αυτόν τον υπέροχο χώρο κινηματογράφου του Cine Αθηνά στο Χαλάνδρι, που σε ταξιδεύει με την διακόσμησή του στις πρώτες κινηματογραφικές επιτυχίες που άφησαν εποχή, μέχρι σε ταινίες οσκαρικών ερμηνειών των τελευταίων χρόνων, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση «Το νερό ως κοινό αγαθό. Παραδείγματα συμμετοχικής και κοινοτικής διαχείρισης υδάτινων πόρων και δικτύων». Τέτοια παραδείγματα έδωσαν με τις ομιλίες τους, η  Anne Le Strat, πρώην Αντιδήμαρχος Παρισιού και πρώην πρόεδρος της δημοτικής εταιρείας ύδρευσης Eau de Paris. Πρόεδρος της Aqua Publica Europea και η Edurne Bagué, συνεργάτης του Παρατηρητήριου Νερού της Τεράσα (Καταλονία), Ερευνήτρια στην έδρα της UNESCO για την Ανθρώπινη και Βιώσιμη Ανάπτυξη, στο Πανεπιστήμιο της Τζιρόνα.
                                                                                     

Ο Γιώργος Σαχίνης, διευθυντής Στρατηγικής και Καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ και πρώην μέλος της διοικούσας επιτροπής της GWOPA – UN Habitat και ο Κώστας Γερολυμάτος, αντιδήμαρχος Προγραμματισμού & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, και Διαχείρισης Απορριμμάτων του Δήμου Χαλανδρίου, υπεύθυνος του Cultural H.ID.RA.N.T.-UIA. Στην εικόνα επάνω, ο Δήμαρχος Χαλανδρίου Σίμος Ρούσσος, αναφερθηκε στην ομιλία του στις αναπλάσεις που θα γίνουν στην πόλη, καθώς στα σημεία που το νερό αναπηδούσε από τις υπόγειες σήρραγγες που είχανε φράξει με το χρόνο, έχουν αρχιτεκτονικά, σχεδιαστεί πήδακες, συντριβάνια ενσωματωμένα στη δημιουργία ευρύτερα χώρων αναψυχής. Επισήμανε επίσης ότι πρόκειται για ένα εγχείρημα ιδιαίτερα απαιτητικό, καθώς συνδυάζει την αξιοποίηση του νερού, τη συμμετοχικότητα, την ιστορική και την πολιτιστική διάσταση του Αδριάνειου Υδραγωγείου. 
                                                                               

Το Αδριάνειο Υδραγωγείο ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο μνημείο στους χώρους που προίσταται η ιστορία. Κατασκευάστηκε στους ρωμαϊκούς χρόνους, το 2ο αιώνα μ.χ επί αυτοκράτορα Αδριανού, για να μεταφέρει νερό από την Πάρνηθα, στους πρόποδες του Λυκαβητού, στη γνωστή σήμερα Δεξαμενη του Κολωνακίου. Με πρεσβευτή το νερό, δρομολογείται με μια πρωτοβουλία του Δήμου Χαλανδρίου, μία σχέση που συνδέει το παρελθόν, την ιστορία της πόλης, με το παρόν και επιδιώκει να δημιουργήσει συνθήκες, που θα κάνουν εφικτή τη συμμετοχή των κατοίκων, χρηστών, στην επιμέλεια του Αδριάνειου νερού, ως κοινού πόρου. Οι αρχαιολογικές έρευνες που διεξήχθησαν στα πλαίσια των μεγάλων δημοσίων έργων, όπως για παράδειγμα του Μετρό, έδωσαν πολλές και σημαντικές πληροφορίες, φέρνοντας στο φως ότι το μνημείο ήταν προορισμένο για να καλύπτει τις ανάγκες υδροδότησης της Αθήνας. Στα Οθωμανικά χρόνια η δεξαμενή του ερημώθηκε. Το 19ο αιώνα ανακαλύπτεται ξανά, από τους μηχανικούς, όταν η Αθήνα γίνεται πρωτεύουσα του νεοελληνικού κράτους και γίνεται ξανά το βασικό μέσο ύδρευσης της πόλης έως το μεσοπόλεμο. Όταν το 1931, η Αμερικανική εταιρεία Ulen, ολοκλήρωσε το φράγμα του Μαραθώνα, το Αδριάνειο Υδραγωγείο, έπεσε σταδιακά σε αχρηστεία.