Ο Κοινοβουλευτισμός στην Ελλάδα!

γράφει η Ανδρονίκη Παντιώρα

Φωτογραφία: Πέτρος Καστορίνης

Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, σε συνεργασία με τον Δήμο Παπάγου Χολαργού, εγκαινίασε την έκθεση «Βουλή των Ελλήνων – Σταθμοί μίας διαδρομής» στην αίθουσα «Αλέκος Φασιανός», στο Δημαρχείο Παπάγου Χολαργού.

Με αναπαραγωγές φωτογραφιών και εντύπων, από πιστά αντίγραφα αντικειμένων, γραφήματα με στατιστικά στοιχεία και χάρτες, τα τεκμήρια αυτής της μοναδικής έκθεσης προέρχονται από τη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, το Μουσείο Μπενάκη, το Αρχείο ΕΡΤ, το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο, τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και πολλούς άλλους φορείς. 

Ο Δήμαρχος Παπάγου Χολαργού, Ηλίας Αποστολόπουλος, ως φιλόξενος οικοδεσπότης, υποδέχτηκε τους καλεσμένους του, σε μια συναρπαστική ιστορική διαδρομή του Κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα, που συμπληρώνει σχεδόν δύο αιώνες λειτουργίας, περίοδος η οποία στην ουσία -και σε μεγάλο βαθμό- συμπίπτει με την ίδια την ιστορία του Ελληνικού Κράτους.

                                                                                             

Ο Γ.Γ του Ιδρύματος της Βουλής, πανεπιστημιακός, καθηγητής της Ελληνικής Πολιτικής Ιστορίας του 20ου αιώνα και της Ιστορίας των Διεθνών Σχέσεων (Εικόνα πάνω) Ευάνθης Χατζηβασιλείου, συγγραφέας αρκέτων τίτλων βιβλίων, ειδήμων και άριστος γνώστης της πολιτικής ιστορίας, μας ξενάγησε σε αυτή την καταπληκτική έκθεση και μαζί με τον Γιώργο Σταθακόπουλο, από το Τμήμα Εκθέσεων του Ιδρύματος της Βουλής, συλλέξαμε τις πλέον έγκυρες πληροφορίες για την ιστορία του κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα. Στην εικόνα πάνω, οι δύο άνδρες, με την Τέτη Σίδερη, προϊσταμένη του Τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Ιδρύματος της Βουλής.

                                                                                      

Συνομιλήσαμε με τον κ. Χατζηβασιλείου, ανασύροντας τους σημαντικότερους σταθμούς της διαδρομής του ελληνικού κοινοβουλευτισμού, ο οποίος συνόδευσε το ελληνικό κράτος σχεδόν από τη γέννησή του, από το 1844, παραδεχόμενος βεβαίως ότι οι χρονολογίες της υιοθέτησης των ελληνικών συνταγμάτων θεωρούνται από τα πιο σοβαρά χρονικά σημεία, τις πιο σοβαρές καμπές σε αυτή τη διαδρομή και όχι μόνο. Υπάρχουν στιγμές οι οποίες είναι καθοριστικές, μας εξιστορεί ο κ. Χατζηβασιλείου, όπως είναι η επανάσταση του 1843 που εξαναγκάζει τον Όθωνα να παραχωρήσει το πρώτο Σύνταγμα, "αναμφισβήτητα η έλευση του Βενιζέλου στην Ελλάδα, το 1910 που ακολουθείτε από την υιοθέτηση ενός πολύ σύγχρονου για την εποχή συντάγματος. 

Σίγουρα η αντίσταση στη Χούντα, μπορεί να μην έχει συνταγματική ισχύ, είναι όμως ένα μεγάλο γεγονός που δείχνει τον προσανατολισμό του ελληνικού λαού στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Θα πρόσθετα οπωσήποτε την Μεταπολίτευση 1974 - 1975, που δεν είναι μόνο η αποκατάσταση της δημοκρατίας, είναι η δημιουργία ενός νέου πολιτεύματος, σε εντελώς νέες βάσεις, το καλύτερο πολίτευμα που είχε ποτέ η Ελλάδα και το οποίο απολαμβάνουμε εδώ και 50 χρόνια. 

                                                                         

Ελπίζω ότι ο ελληνικό λαός δεν θα χρειαστεί να ζήσει τέτοιου είδους καμπές, γιατί για να ζήσεις τέτοιου είδους καμπές, σημαίνει ότι έχεις φτάσει πολύ χαμηλά, όπως είχαμε φτάσει την περίοδο της δικτατορίας. Νομίζω ότι μας αξίζει πια να έχουμε σταθερή και ήρεμη ανοδική πορεία, χωρίς μεγάλες μεταπτώσεις, χωρίς ηρωϊκές στιγμές πια. Η δημοκρατία μας σήμερα, βρίσκεται στην καλύτερη στιγμή της. Είναι αλήθεια ότι αυτή την μακρά περίοδο της ομαλότητας, αυτών των τελευταίων 50 χρόνων που απολαμβάνουμε μέχρι σήμερα, δεν την είχαμε ποτέ πριν, αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι η δημοκρατία δεν είναι κάτι δεδομένο, δεν είναι πάντα μια ευχάριστη διαδικασία. Χρειάζεται να εμβαθύνουμε συνεχώς και για να μην την χάσουμε, χρειάζεται πάντα να προχωρούμε μπροστά και να την επεκτείνουμε. Η ελπίδα μου είναι ότι θα συνεχίσουμε να χτίζουμε πάνω σε αυτά που έχουμε", υπογραμμίζει ο Ευάνθης Χατζηβασίλειου, Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος της Βουλής.                   

                                                                  

"Ήδη από το 1821 και έπειτα, ο στόχος του έθνους για τη αναμόρφωσή του και την παρουσία του αυτόνομα πια στο διεθνές πεδίο, συνδεόταν ακριβώς με τις ιδέες του διαφωτισμού και της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Αυτό το γεγονός προσπαθεί να τιμήσει η Έκθεση του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων, καθώς και τα σχεδόν 200 χρόνια από τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, Είναι επομένως μια πολιτειακού χαρακτήρα έκθεση, μια έκθεση που μιλά για τον κοινό τόπο και στόχο όλων των Ελλήνων μέχρι σήμερα", προσθέτει ο κ. Χατζηβασιλείου, την καλλιτεχνική επιμέλεια της οποίας έχει η κ. Μυρτώ Καρακωστάνογλου (Εικόνα κάτω).

                                                                                

Στόχος της έκθεσης είναι η ανάδειξη της σημασίας και των ιδιαιτεροτήτων της ιστορικής διαδρομής του Κοινοβουλευτισμού στην Ελλάδα, μέσα από τα κομβικά γεγονότα που τον διαμόρφωσαν, τους πρωταγωνιστές του, τις νίκες του, τους κλυδωνισμούς και τις παλινωδίες που συνιστούν την ιστορία του. Έτσι, τα φωτογραφικά και γραπτά τεκμήρια αναπτύσσονται ακολουθώντας τα τέσσερα ιστορικά στάδια του θεσμού: τις Αφετηρίες του (1821-1862), την Εμπέδωσή του (1862-1915), τους Διχασμούς που τον σημάδεψαν (1915-1974) και τέλος, το Νέο Ξεκίνημά του (1974-1989). 

                                                                                       

Ο Δήμαρχος Παπάγου Χολαργού Ηλίας Αποστολόπουλος με τον
Αντιπεριφερειάρχη Υγείας Γιάννη Κεχρή. 

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται επίσης στον πυρήνα του ίδιου του Κοινοβουλευτισμού, τις εκλογές. Τα υψηλά ποσοστά συμμετοχής, οι εντάσεις και τα πάθη των προεκλογικών αγώνων, συνθέτουν μια ενδιαφέρουσα, ζωντανή, αλλά και κατά περιπτώσεις, άγνωστη ιστορία, από το 1843 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980. Πιστά αντίγραφα των μεταλλικών καλπών ψηφοφορίας με σφαιρίδιο, πρωτότυπες ξύλινες κάλπες, χάρτες και στατιστικοί πίνακες πλαισιώνουν αυτήν τη θεματική ενότητα.

                                                                       

Η έκθεση παρουσιάστηκε αρχικά στον εκθεσιακό χώρο του Ιδρύματος της Βουλής, από τον Νοέμβριο του 2019 έως τον Οκτώβριο του 2021 και έκτοτε έχει μεταφερθεί σε πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού (Ναύπλιο, Ιτέα, Στοκχόλμη, Φιλιατρά, Ιωάννινα). Είναι δίγλωσση (ελληνικά και αγγλικά), συνοδεύεται από έντυπο κατάλογο, ενημερωτικό φυλλάδιο, οπτικοακουστικό υλικό, διαδικτυακή εφαρμογή εικονικής περιήγησης και πλαισιώνεται από εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Οι επισκέπτες, θα μπορούν να δουν και να διαβάσουν βιβλία σχετικά με τη Δημοκρατία και την ιστορία του Κοινοβουλευτισμού από την πλούσια εκδοτική παραγωγή του Ιδρύματος της Βουλής.

Διάρκεια: 15.03.2023–19.04.2023

Ωράριο: Δευτέρα – Παρασκευή 10:00-13:00 & 17:00-20:00